Bąblowica

Co wywołuje bąblowicę?

Bąblowicę wywołuje tasiemiec z rodzaju Echinococcus, głównie tasiemiec jednojamowy (E. granulosus) lub tasiemiec wielojamowy (E. multilocularis). Człony tasiemca zawierające jajeczka znajdują się na glebie i roślinach, gdzie zjadane są przez myszy i inne gryzonie. W organizmach tych zwierząt przechodzą do wątroby, gdzie osiągają postać dojrzałą. W tej formie tasiemiec ma ok. 2 mm długości i składa się z 3 – członów.

Zarażony gryzoń zostaje zjedzony przez lisa, rzadziej inne zwierzę mięsożerne. W ciele nowego żywiciela rozwija się, aż do momentu, kiedy w ostatnim członie ciała znów powstają jajeczka. Są one wydalane z moczem, lub kałem m. in. na owoce jeżyn, malin, borówek, itp. Te zjada człowiek, który staje się nosicielem.

Jajeczka i larwy tasiemca są niezwykle wytrzymałe na niskie temperatury. Mogą przetrwać dwa miesiące w temperaturze –27 st. C, a temperatura – 70 st. C unieszkodliwia je dopiero po 96 godzinach.

Jak przebiega bąblowica

Jajeczka w organizmie człowieka z pożywienia dostają się do krwi, a tą drogą do różnych narządów ciała – najczęściej wątroby, ale też mózgu, płuc, czy nerek. Tam, jeżeli jajeczko nie zostanie zniszczone przez układ odpornościowy, wykluwają się larwy, która otaczają się wzrastającą torbielą. Ma ona postać guza i rośnie bardzo powoli – pełne rozmiary, czyli nawet kilkanaście centymetrów, osiąga nawet po 15 latach. Uciska okoliczne narządy, co powoduje ból, zaburzenia funkcjonowania i inne dolegliwości. Może pęknąć, powodując wstrząs anafilaktyczny, który może skończyć się śmiercią.

Z powodu powolnego rozwoju objawy bąblowicy pojawiają się bardzo późno, najczęściej, kiedy torbiel jest już niebezpiecznie duża. Symptomy zależą od umiejscowienia torbieli:

• wątroba – żółtaczka i ból, zazwyczaj z prawej strony ciała
• nerki – krwiomocz, bóle nerek
• mózg – bóle głowy, ucisk, zaburzenia psychiczne
• płuca – ból w klatce piersiowej, kaszel, plucie krwią

Bąblowice można wykryć dzięki badaniu RTG, tomografii komputerowej, lub USG. Najczęściej dziej się to przez przypadek, przy okazji badań dotyczących innych schorzeń.

Jakie są sposoby leczenia?

Leczenie jest ciężkie i wyniszczające dla organizmu. Polega na chirurgicznym usunięciu torbieli, a następnie przyjmowaniu chemioterapii przeciwpasożytniczej przez dwa lata. Należy też często wykonywać badania, ponieważ następują nawroty choroby.

W niektórych przypadkach leczenie nie jest konieczne – wystarczy obserwacja.

Zapobieganie

Wobec dużych trudności związanych z leczeniem, ważnym elementem jest zapobieganie chorobie. Polega ono przede wszystkim na niespożywaniu niemytych owoców leśnych i myciu rąk po każdym powrocie z lasu.
Bąblowica może być też przenoszona przez zwierzęta domowe, jak psy i koty. Jajeczka mogą znajdować się na sierści. Dlatego ważne jest odrobaczanie zwierząt, ograniczanie ich kontaktu z dzikimi zwierzętami i uniemożliwienie łapania gryzoni.

W Polsce odnotowano bardzo mało przypadków zwierząt przenoszących bąblowice. Nie zmienia to jednak faktu, że jest to groźna choroba i wskazane jest zachowane ostrożności.

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy bąblowicy