Papuzica

Bezpośrednią przyczyną rozwinięcia się choroby jest Chlamydia psittacis, mikroskopijna chlamydia, będąca pasożytem i całkowicie uzależniona od substancji energetycznych dawcy.

Chlamydia może zakazić niemal wszystkie gatunki ptaków i ssaków (w tym 10-20% populacji ludzkiej), ale jej nosicielem jest przede wszystkim ptactwo dzikie oraz hodowlane.

Według statystyk, najwięcej zachorować na papuzicę odnotowano w czasie trwania okresu letniego (od maja do lipca) oraz zimowego (od października do grudnia). Najczęściej do zarażenia organizmu ludzkiego dochodzi podczas kontaktu z gołębiami. 

Jak można się zarazić?

Choroba początkowo rozwija się u ptaków, ale w ich przypadku nie obserwuje się żadnych objawów. Do zakażenie organizmu ludzkiego dochodzi natomiast najczęściej drogą kropelkową podczas wdychania kurzu z drobinkami wysuszonego kału. Infekcji można ulec również poprzez bezpośredni kontakt z ptakami, np. przez dziobnięcie.

Lekarze odnotowali również rzadkie przypadki przeniesienia się choroby z człowieka na człowieka, które charakteryzują się znacznie cięższym przebiegiem. Z tego względu należy unikać kontaktu z osobą zarażoną.

Badania wykazały również, że ptaki, którym serwuje się odpowiednie pokarmy, są bardziej odporne na chorobę i tym samym minimalizują ryzyko zarażenia się nią przez człowieka. Z tego względu hodowcy powinni dowiedzieć się, jak wygląda odpowiednia dieta ptactwa z danego gatunku.

Po wniknięciu chlamydii do ludzkiego organizmu, zarazki zaczynają namnażać się wewnątrzkomórkowo oraz wydzielać toksynę.

Toksyna ta doprowadza do uszkodzenia śródbłonków oraz naczyń krwionośnych (tętnic, żył, naczyń włosowatych), co z kolei jest powoduje krwotoki oraz uszkodzenia narządów wewnętrznych (najczęściej płuc, ale możliwe jest też zajęcie serca i wątroby).

Choroba rozwija się w ciągu kilku lub kilkunastu dni. Zwykle trwa to od 5 dni do dwóch tygodni. Objawy pojawiają się stopniowo (obserwuje się je w dwóch fazach). Papuzica obejmuje różne części ciała, ale najgroźniejsze są zmiany rozwijają się w układzie oddechowy.

Rzadko, bo tylko w przypadku 1% zakażonych ornitoza kończy się śmiercią pacjenta.

Jak rozpoznać chorobę?

Papuzica często jest błędnie rozpoznawana przez lekarzy z powodu niecharakterystycznych symptomów. Najczęściej podają oni, że pacjent cierpi na zespół rzekomogrypowy bez zapalenia płuc, łagodne lub ciężkie zapalenie płuc lub ostra niewydolność oddechowa. Ornitoza jest też często mylona z posocznicą oraz wstrząsem septycznym.

Dlatego też bardzo ważny dla postawienie prawidłowej diagnozy jest szczegółowy wywiad, podczas którego lekarz powinien dowiedzieć się o kontakcie pacjenta z ptactwem. Informacja ta powinna już wzbudzić podejrzenia. W następnej kolejności niezbędne jest wykonanie odpowiednich badań diagnostycznych.

Chorobę potwierdza dodatni wynik badań materiału biologicznego, który został uzyskany z dróg oddechowych pacjenta oraz zaobserwowanie w organizmie wzrostu liczby przeciwciał (przynajmniej czterokrotne w odczynie wiązania dopełniacza). Wykonuje się również badanie histopatologiczne, które wykazuje obecność tzw. ciałek Levinthal-Cole-Lillie.

Metody leczenia schorzenia

Leczenie polega przede wszystkim na przyjmowaniu przez pacjenta antybiotyku ? doksycykliny. W przypadku rozpoznania choroby w początkowych stadiach, leczenie może odbywać się w warunkach domowych ? lek przyjmuje się doustnie przez okres od 2 do 3 tygodni, zaczynając od przyjęcia dawki 200 mg pierwszego dnia, a 100 mg każdego następnego.

Cięższe przypadki, czyli kiedy papuzica zostanie zdiagnozowana zbyt późno, wymagają leczenia w szpitalu. Hospitalizacja polega na dożylnym podawaniu leku (preparaty doksycykliny).

Kuracja powinna trwać nie krócej niż 2 tygodnie, zazwyczaj nie przekracza jednak 3. Mimo zniknięcia dolegliwości wywołanych przez chorobę, zaleca się stosować antybiotyk nieco dłużej, aby zminimalizować ryzyko nawrotu choroby.

U osób uczulonych na ten rodzaj antybiotyku (lub w przypadku dzieci), lekarze stosują makrolidy, ewentualnie chloramfenikol.

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy papuzicy