Nagminne zapalenie przyusznic

Najczęściej dotyka dzieci w wieku szkolnym. Choroba rozwija się przez klika tygodni. W połowie przypadków choroba przebiega bezobjawowo, a jednokrotne zachorowanie powoduje, że jest się na nią odpornym do końca życia.

Początkowym objawem choroby jest niewielka gorączka i brak apetytu. Wraz ze wzrostem temperatury ciała chorego, zaczyna występować obrzmienie ślinianek, rozwijające się przez kilka dni. Jest na tyle bolesne, że utrudnia szersze otworzenie ust. Śwince towarzyszy też ból stawu żuchwowego i nieprzyjemne doznania w czasie spożywania posiłku, a skóra chorego jest blada i napięta.

Świnkę stwierdza się na podstawie występowania objawów klinicznych. Poza tym wykonuje się badania krwi jako morfologia czy OB (w celu odrzucenia innej bakteryjnej przyczyny).

Możliwe powikłania

Przebieg samej choroby jest zwykle łagodny, jednak istnieje masa powiłkań, które mogą wystąpić. Najczęstszym jest zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (o niegroźnym przebiegu), do rzadkich należą cukrzyca, zapalenie jajnika, stawów, tarczycy, trzustki czy wątroby. Zdarza się też, że dochodzi do ataksji, czyli zaburzenia koordynacji ruchowej ciała. Możliwym powikłaniem jest także utrata słuchu.

Szczególnie na baczności powinni się mieć chłopcy przechodzący świnkę w okresie dojrzewania lub później (są dodatkowo narażeni na skutkujące bezpłodnością zapalenie jąder) oraz kobiety w pierwszym trymestrze ciąży (kosekwencją choroby może być wystąpienie wad genetycznych u dziecka, śmierć płodu lub poronienie).

Leczenie

Świnkę leczy się wyłącznie objawowo, nie istnieją środki, które zniwelują przyczynę choroby. W jej czasie należy dużo pić i płukać usta rumiankiem. Podczas świnki powinno się leżeć w łóżku, jednak jeśli nie jest to możliwe – trzeba chodzić ciepło ubranym i, by nie przeziębić powiększonych gruczołów, obwiązać szalikiem lub chustką. 

Choremu podaje się leki przeciwgorączkowe, hamujące rozprzestrzenianie się wirusów oraz w celu uniknięcia powikłań - przeciwzapalne. Jeśli chodzi o dietę – powinno się otrzymywać lekkostrawne pokarmy, najlepiej w postaci półpłynnej i unikać kwaśnych, ponieważ potęgują ból.

Profilaktyka

Istnieje nieobowiązkowe, odpłatne szczepienie przeciwko śwince. Można je wykonać między 13. a 15. miesiącem życia, w wieku siedmiu lat zaszczepione dziecko przyjmuje tzw. dawkę przypominającą. Szczepionka na świnkę jest skojarzona, czyli jednocześnie działa też przeciwko odrze i różyczce. Istnieją jednoskładnikowe szczepionki, jednak nie są one dostępne w Polsce.  Bardzo rzadko, ale zdarzają się przypadki, kiedy na świnkę zapadają zaszczepione osoby.

Autor:

Weronika Fryben

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy nagminnego zapalenia przyusznic