Filarioza

Jak dochodzi do zakażenia?

Zakazić się chorobą można poprzez ukąszenie owadów krwiopijnych, takich jak komary, bąki czy meszki. Przenoszą one larwy nitkowców, które wzrastają i przechodzą w nitkowe postacie inwazyjne, a w momencie pobierania krwi wnikają czynnie przez skórę człowieka.

Dojrzałe postacie nitkowce Filarioza Bancrofta mają charakterystyczne nitkowate ciało i osiągają długość nawet do kilkudziesięciu centymetrów. Larwy, tzw. mikrofilarie rodzą samice nitkowców.

Rodzaje filarioz

Można wyróżnić wiele nicieni, które są przyczynami chorób. Najważniejsze jednak to Wuchereria bancrofti, Onchocerca volvulus, Mansonella i Loa loa.

Powodują kolejno schorzenia takie jak: wuszererioza, onchocerkoza, mansoneloza oraz loaza.

Pozostałe gatunki nicieni mają mniejsze znaczenie (Dirofilaria, Acanthocheilonema).

WUSZERERIOZA – choroba ta najczęściej występuje w Azji, Afryce oraz w Ameryce Południowej i Środkowej. Według statystyk do pojedynczych zakażeń dochodziło również w Europie, w krajach takich jak Hiszpania, Jugosławia i Turcja.

Larwy nicieni W. bancrofti są przenoszone głównie przez komary z rodzaju Culex, Aedes, Anopheles i Mansonia. Podczas ukąszenia, larwy dostają się do naczyń krwionośnych człowieka, a następnie przemieszczają się do naczyń limfatycznych.

Choroba może przebiegać bezobjawowo przez wiele lat, a przyczyną tego jest osiedlenie się larw w obrębie naczyń limfatycznych i długotrwały okres ich dojrzewania.

LOAZA – nitkowiec Loa loa, który wywołujący tę chorobę obecny jest jedynie w strefie tropikalnej Afryki Zachodniej oraz Środkowej, toteż do zakażenia dochodzi głównie w tych rejonach.

Najczęściej ludzie zostają ukąszeni podczas pracy na plantacjach, bądź też w czasie przebywania w lasach deszczowych, ponieważ właśnie tam zazwyczaj atakują owady będące nosicielami larw.

Nosicielem nicieni jest bąk-ślepak z rodzaju Chrysops. Umożliwia on przedostanie się pasożytom do skóry człowieka przez aparat gębowy podczas ukąszenia.

Dojrzałe postacie Loa loa umieszczają się zwykle w tkankach skórnych i w spojówce oka, co wywołuje liczne objawy.

MANSONELOZA – do zakażenia Mansonellą dochodzi najczęściej w Ameryce Południowej i Środkowej. Czasami odnotowuje się przypadki zachorowania również w obrębie zachodnich Indii, a także w tropikalnych rejonach Afryki.

Za przenoszenie larw odpowiedzialna jest muchówka z rodzaju Culicoides, Aedes i Anopheles, która podobnie jak w pozostałych przypadkach umożliwia pasożytom przedostanie się do skóry człowieka poprzez ukąszenie. Szacuje się, że na obszarach endemicznych może żyć nawet 90% ludzi.

ONCHOCERKOZA – choroba spotykana najczęściej w tropikalnych obszarach Afryki i Ameryki Środkowej.
Pasożytem, który ją wywołuje jest nitkowiec rodzaju Onchocerca, m.in. O. volvulus.

Jest on przenoszony przez meszki i dostarczany do skóry człowieka poprzez ukąszenie. Nitkowiec pasożytuje głównie w tkance podskórnej, czego objawem ją wyczuwane guzy (zazwyczaj na tułowiu i głowie). Poza tym może pojawić się również w innych rejonach ciała, a nawet w gałce ocznej.

Diagnozę choroby stawia się na podstawie zanurzonych w kropli fizjologicznego roztworu NaCl powierzchownych skrawków skóry – następuje wtedy stwierdzenie mikrofilarii Onchocerca.

Leczenie

Leczenie filarioz podejmuje się przy zastosowaniu następujących leków: dietylokarbamazyny, suraminy, albendazolu, tiabendazolu oraz mebendazolu.

Ponadto wysoką skuteczność wykazał również antybiotyk – doksycyklina, który ma za zadanie zabijać dorosłe postacie nicieni.

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy filariozy