Dyzenteria

Dyzenteria jest chorobą sezonową. Występuje najczęściej pod koniec lata lub wczesną wiosną. Może ją wywołać pałeczka Shigella. Głównym objawem dyzenterii jest uporczywa biegunka, często śluzowo-krwista oraz owrzodzenie jelita grubego.

Chorobę może wywoływać zarówno infekcja pierwotniakowa, wirusowa, inwazja pasożytów lub podrażnienie chemiczne. Do przyczyn dyzenterii należy także zakażenie amebą Entamoeba histolytica. Najczęściej szigelozę (odmianę dyzenterii) wywołują następujące bakterie: Shigella sonnei, Shigella flexneri, Shigella dysenteriae oraz Shigella boydii.

Do zakażenia dochodzi przez przeniesienie zarazków z rąk, drogą pokarmową lub oralno-fekalną. Występuje szczególnie u osób z rzadką higieną osobistą, rzadko myjących ręce. Może także dojść do zakażenia przez spożycie zakażonego pokarmu, m.in. warzyw, owoców czy mleka. Nosicielem zwykle jest chory człowiek.

Przenosić ją mogą także muchy i owady. Czerwonka występuje na całym świecie jednak największą zachorowalność rejestruje się w krajach o gorącym klimacie.

Pierwszym objawem jest już wspomniana biegunka i obecność krwi w śluzie w stolcu. Występuje także częste oddawanie luźnych stolców oraz przyspieszony pasaż jelitowy. Chorobie mogą towarzyszyć krwawe wymioty. Objawy zależą od rodzaju czynnika, który wywołał chorobę.

W trakcie czerwonki występuje chwilowa nietolerancja laktozy, spowodowana uszkodzeniem nabłonka jelitowego. Przy pojawieniu się owrzodzenia jelita grubego pojawia się ból brzucha. Bardzo rzadko choroba przebiega bezobjawowo. Choroba posiada swoją postać przewlekłą, która utrzymuje się do 10 lat. Aż 10% zakażonych bakterią staje się nosicielem choroby. Najczęściej objawy ustępują po 5-10 dniach. Przebycie dyzenterii nie uodparnia na kolejne zachorowanie.

Powikłania występują rzadko i szczególnie narażone są na nie osoby ze słabą odpornością lub niską wagą. Powikłania mogą dotyczyć: bakteriemii, zapalenia spojówki i rogówki, nieropnego zapalenia stawów, zespołu hemolityczno-mocznicowego, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz trombocytopenii. około 10% przypadków czerwonki kończy się zgonem.

Diagnostyka czerwonki opiera się o wykrycie zarazków w stolcu i stwierdzenie owrzodzeń w jelicie grubym. Czasami wykonuje się test na ukrytą krew w stolcu. Profilaktycznie zaleca się dbanie o higienę osobistą i częste mycie rąk. Ważne jest także mycie owoców i warzyw przed spożyciem.

Leczenie dyzenterii polega na nawadnianiu organizmu i wyregulowaniu strat w gospodarce elektrolitowo-wodnej organizmu. Podaje się bakteriostatyki, antybiotyki. Po 3 dniach od ustąpieniu objawów wykonuje się ponowne badanie stolca. W tym czasie pacjent powinien wydalić wszystkie zarazki.

Nieleczona dyzenteria prowadzi do wycieńczenia i śmierci między innymi z powodu nadmiernego odwodnienia organizmu. W Polsce istnieje nakaz zgłaszania i rejestracji przypadków wystąpienia czerwonki. Rejestrację prowadzą okręgowe stacje sanitarno-epidemiologiczne.

Autor:

Aleksandra Kozłowska

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy dyzenterii